Het vergroenen van binnensteden en wijken die van het gas af moeten: beide zijn voorbeelden van lastige opgaves waar overheden mee te maken hebben. Het betrekken en activeren van burgers is een cruciaal stukje binnen deze complexe puzzel. Gebleken is dat datavisualisaties een belangrijke rol kunnen spelen om deze burgers tot actie aan te zetten. Nu is het alleen vaak zo dat de data in een vorm gegoten wordt die ver van de leefwereld van burgers afstaat of onbegrijpelijk is voor personen met een lage datageletterdheid.
Dit resulteert in visualisaties die weinig tot geen effect hebben. In Verhalen vertellen met data is een gereedschapskist ontwikkeld met daarin begrijpelijke en aansprekende visualisaties die echt een verschil maken bij het oplossen van complexe uitdagingen.

In samenwerking met een consortium bestaande uit technologiebedrijven, kennisinstellingen en gemeentes waaronder Zwolle is toegewerkt naar interactieve datavisualisaties
die het onderwerp duurzaamheid tot leven brengen.

Binnen het project is onderzocht hoe complexe data versimpeld gepresenteerd kan worden in de vorm van interactieve visualisaties die een verhaal vertellen. Zo is onderzocht welke datavaardigheden problematisch zijn bij het gebruik van conventionele visualisaties. Conclusies trekken uit informatie uit meerdere bronnen bleek lastig te zijn. Daarnaast is er onderzoek gedaan naar ontwerpeisen: wat maakt een visualisatie tot een goede visualisatie? Ze moeten begrijpelijk, eenvoudig en bovenal ook leuk zijn in gebruik. Deze ontwerpeisen vormden de leidraad tijdens het ontwerpproces en zijn meegenomen in een interactief praktijkboek. Ook werden de ontwerpen in verschillende fases van het project voorgelegd aan inwoners om feedback te verzamelen en zo de visualisaties weer verder af te stemmen op de wensen van de doelgroep.

In Zwolle hebben we één van deze visualisaties ingezet. Om precies te zijn in het cultuurhuis in de wijk Stadshagen. De visualisatie diende om mensen bewust te maken van de klimaateffecten van een versteende achtertuin met daarbij handelingsperspectieven om een klimaatvriendelijkere tuin te creëren en zo minder last te hebben van hitte, wateroverlast en

Het praktijkboek ‘Verhalen vertellen met data’ (zie afbeelding) staat boordevol informatie over het ontwikkelen en inzetten van datavisualisaties samen met inwoners en gemeenteprofessionals. Hierbij wordt het gehele proces doorlopen, vanaf de keuze voor een datavisualisatie tot de ontwikkeling en uiteindelijk ook de uitrol. Het boek bevat veel nuttige tips die van grote waarde zijn voor iedereen die van plan is om aan de slag te gaan met datavisualisaties.

Medialab-studenten (multidisciplinair semester voor Creative Business-studenten) hebben geholpen om communicatiecampagnes rondom de visualisaties te ontwikkelen en uit te voeren. Ook hebben Creatieve Media en Game technologies Serious games ontwikkeld die klimaateffecten op een speelse wijze communiceren.

Het project heeft naast een drietal visualisaties, en het eerdergenoemde praktijkboek ook een aantal tools opgeleverd die professionals verder kunnen helpen wanneer ze zelf met datavisualisatie aan de slag willen gaan binnen de duurzaamheidscontext. Deze tools zijn samen met nog een hoop andere hulpmiddelen terug te vinden op smartcitytools.nl